niedziela, 28 maja 2017

Co cennego możemy ofiarować dzieciom w Dzień Dziecka?


Dzień Dziecka to jedno z tych świąt, na które bardzo czekają wszystkie dzieci. Z ich perspektywy, obok urodzin czy świąt Bożego Narodzenia, to jeden z najważniejszych dni w roku.

Zwykliśmy mówić, że najważniejszą rzeczą, jaką możemy ofiarować naszym dzieciom, jest czas. Mało tego – ten czas się dzieciom po prostu należy, a my jako rodzice nie powinniśmy uznawać tego za wielkie poświęcenia z naszej strony. Wiadomo też, że liczy się jakość spędzania razem czasu .
Jak pisze Jesper Juul: “Dzieci nie potrzebują aż tyle uwagi, ile sądzi się, że potrzebują – ale potrzebni im są uważni dorośli, którzy mają do nich zaufanie i traktują poważnie ich reakcje”. (“Rodzic jako przywódca stada”) (Książkę bardzo polecam :):) )


Co cennego możemy ofiarować dzieciom w Dzień Dziecka:


Swoją ciekawość i akceptację

Choć jest to ważne dla dziecka każdego dnia, to w ten dzień dzieci szczególnie potrzebują, by je zobaczyć. Zobaczyć je sercem, nie tylko oczami. Zauważyć ich wyjątkowość i zachwycić się stworzeniem, które powołaliśmy do życia. I nie ma znaczenia, czy twoje dziecko ma 5 czy 15 lat – wciąż potrzebuje, by je zobaczyć i się nim zachwycić.


Wspólne bycie tu i teraz

Nawet jeśli nie możemy zostać z dziećmi w domu cały dzień, mamy przed sobą chociaż popołudnie, które możemy spędzić rodzinnie, odkładając na bok pracę i telefony.
Żeby dzieci czuły się dostrzeżone, nie trzeba wiele – udekorowany dom, może piknik w ogrodzie, może wyprawa na najwyższą wieżę w mieście lub wspólne oglądanie albumów i zdjęć dziecka. Pomyślcie, co pamiętacie ze swojego dzieciństwa. To może być dobry trop, żeby zbudować takie wspomnienia u swoich dzieci.


Rodzinę, wspólnotę

Dzieci potrzebują czuć się częścią większej całości. Przekazanie własnemu dziecku poczucia bycia częścią wspólnoty jest dzisiaj niedoceniane. Wszyscy potrzebujemy znać swoje miejsce w świecie, czuć swoją mapę przynależności. 


Spełnienie marzeń

Marzeniem może być wycieczka pociągiem, młotek, rower, nowe łóżko, sukienka dla lalki, odwiedzenie babci albo zabawka ze sklepu zabawkowego! Marzeń się nie racjonalizuje. „Ważne jest, aby potrzeby, życzenia, myśli, uczucia i marzenia dzieci traktować poważnie i uwzględniać je w swoich decyzjach. Nie trzeba spełniać wszystkich zachcianek, ale należy dostrzegać ich potrzeby i traktować tak, jak traktuje się potrzeby wszystkich innych członków rodziny, włącznie ze swoimi” – pisze Juul.

Dzieci są ważne

Zespół Aspergera - objawy i terapia



Zespół Aspergera to nie choroba, której objawy można wyleczyć. Terapeuci radzą, by postrzegać zespół Aspergera jako odmienny wzorzec budowania relacji z otoczeniem. Może on dotyczyć nie tylko dzieci i młodzieży, ale także dorosłych. Nierzadko rozpoznaje się go u w pełni dojrzałych osób, które przez większość życia musiały same zmagać się ze skutkami swojej przypadłości. Takie osoby również mają szansę, aby poprzez terapię zrozumieć istotę swoich zaburzeń i rozpocząć życie w zgodzie ze sobą i innymi ludźmi.


Zespół Aspergera to stosunkowo nowa jednostka diagnostyczna, której kryteria diagnozy opracowano w 1992 roku (wtedy też wprowadzono ją do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10). Jednak przypadki tego łagodnego zaburzenia ze spektrum autyzmu opisywano już kilkadziesiąt lat wcześniej.


W 1944 roku Hans Asperger, austriacki lekarz pracujący w dziecięcej klinice psychiatrycznej w Wiedniu, zauważył, że kilkoro jego pacjentów odbiega zachowaniem od reszty grupy. Cechowały ich wysoki poziom inteligencji, ciekawe zainteresowania, posługiwanie się bogatym słownictwem, ale też trudności w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami, problemy z komunikacją pozawerbalną i niezdarne ruchy.



Zespół Aspergera jest łagodnym zaburzeniem rozwoju. Występują  trzy podstawowe objawy:


1. problemy w nawiązywaniu relacji międzyludzkich;

2. trudności z komunikowaniem się;

3. niezwykłe zainteresowania oraz nadmiernie usztywnione, stereotypowe wzorce działań.


Zespół Aspergera i autyzm dzieli jednak zasadnicza różnica: osoby z Aspergerem ZAWSZE od urodzenia prawidłowo rozwijają mowę i nie mają problemów z procesami myślowymi; są całkowicie sprawne intelektualnie i rozumują prawidłowo. Natomiast osoby z autyzmem mogą mieć opóźniony rozwój mowy i niepełnosprawność intelektualną, która najczęściej ujawnia się jeszcze przed 3 rokiem życia.


Zespół Aspergera – objawy

Wśród szczegółowych zachowań typowych dla zespołu Aspergera można wyróżnić:


    trudności z poznawaniem nowych osób i poszerzaniem kręgu znajomych – osoby z ZA zazwyczaj nie mają wielu przyjaciół. Nie oznacza to, że nie mają potrzeby kontaktu z drugim człowiekiem – swoje relacje z innymi opierają jednak nie na poczuciu bliskości i więzi emocjonalnej, lecz wspólnych pasjach i zainteresowaniach. Ponieważ interesują się bardzo specyficznymi, wąskimi dziedzinami wiedzy (często naukami ścisłymi i przyrodniczymi), trudno znaleźć im osoby, które podzielają ich entuzjazm dotyczący np. astronomii czy paleontologii. 

    trudności z podtrzymywaniem kontaktu – dla otoczenia osoby z ZA mogą wydawać się zarozumiałe, niedostępne, a nawet wyniosłe. Wynika to z faktu, że mają problemy z komunikowaniem się na poziomie pozawerbalnym. Nie umieją poprawnie interpretować gestów i min swojego rozmówcy, często nie rozumieją ironii, gier słownych, metafor, rozbudowanych porównań itp. Przekaz słowny rozumieją bardzo dosłownie, dlatego preferują jasne, zwięzłe, konkretne komunikaty. Podczas bezpośredniej rozmowy rzadko wysyłają sygnały służące podtrzymaniu kontaktu z drugą osobą i zapewniające o swoim zainteresowaniu (np. potakiwanie, zadawanie pytań, kontakt wzrokowy) – wszystko dlatego, że skupiają się przede wszystkim na temacie rozmowy, a nie kontakcie z drugim człowiekiem. Z tego powodu zachowanie osób ZA często błędnie odczytuje się jako wyraz zarozumiałości, przez co spychane są na margines oraz pozostają w izolacji od grupy.

    nadmiernie usztywnione, stereotypowe zachowania – polegają na powtarzaniu tych samych czynności za każdym razem w ten sam sposób, co daje osobie z ZA poczucie komfortu psychicznego. Stereotypowe zachowania mogą na przykład dotyczyć chodzenia do pracy zawsze tą samą drogą, mimo że istnieje wiele innych i szybszych; wchodzenia po schodach tak, aby zawsze podnosić tę samą nogę; mycia naczyń zawsze w tej samej kolejności (garnki, talerze, sztućce, nigdy inaczej). Zachowań tego typu może być tyle, ile osób z syndromem Aspergera.

    zachowania kompulsywne - jest to odczuwanie przymusu powtarzania danej czynności, co służy wyładowaniu napięcia. Osoby dotknięte syndromem Aspergera często odczuwają na przykład potrzebę gryzienia czegoś, liczenia gromadzonych przedmiotów, obsesyjnego porządkowania i układania ich w równe rzędy, częstego mycia rąk itp. Są to objawy typowe także dla zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, które diagnozuje się u ok. 25% cierpiących na zespół Aspergera.

    nieprawidłowości percepcyjne – dotyczą głównie nadwrażliwości bądź niedowrażliwości na bodźce. U osób z ZA często obserwuje się zaburzenia czucia głębokiego, co przekłada się na problemy z utrzymaniem równowagi (stąd postrzegane są jako „niezdary”). Mogą również w odmienny sposób odbierać bodźce wzrokowe – np. nadmiernie skupiać się na szczegółach i stale szukać stymulacji wzrokowej (wypatrywać poruszających się obiektów, intensywnie patrzeć na kolory i desenie) albo odwrotnie – preferować widoki statyczne, spokojne. Nierzadko wykazują nadwrażliwość na hałas, wówczas męczy ich głośna muzyka, rozmowy, śmiech, gwar uliczny; z drugiej strony mogą odczuwać dyskomfort przebywając w zupełnej ciszy i potrzebować dużej stymulacji dźwiękami.

    zaburzenia pamięci proceduralnej – pamięć proceduralna polega na wykonywaniu codziennych czynności w sposób wyuczony i automatyczny, bez zaangażowania umysłowego. Osoby z ZA zazwyczaj mają kłopoty z działaniem w ten sposób, muszą bardzo skupiać się na wykonywanej czynności, nawet jeśli dotyczy prostego zapinania guzików.


Zespół Aspergera – metody terapeutyczne


W terapii zespołu Aspergera stosuje się następujące metody:



terapia behawioralna - służy zmianie zachowań na społecznie pożądane poprzez naukę schematów zachowań. Nauka prowadzona jest w systemie nagród i kar (częściej nagród, jako że lepiej motywują). Stosuje się różne techniki behawioralne mające pomóc osobom z ZA lepiej funkcjonować w społeczeństwie oraz wykonywać codzienne czynności (np. tworzenie harmonogramów zajęć tak, aby pamiętać o tym, co ma się do zrobienia). Wadą tej terapii jest jednak schematyzm – nie wszystkie wzorce postępowania można zastosować do wszystkich sytuacji. Poza tym metoda ta uczy tylko mechanicznych zachowań, ale nie uświadamia osobom z zespołem Aspergera, jak rozumieć potrzeby i intencje drugiego człowieka.


trening umiejętności społecznych (TUS) – zajęcia w ramach terapii behawioralnej, dedykowane przede wszystkim dzieciom i młodzieży. Uczą, jak zachowywać się w ściśle określonych sytuacjach takich jak zawieranie znajomości, dyskutowanie, wyrażanie krytyki (najczęściej metodą odgrywania scenek).


zajęcia z integracji sensorycznej (IS) – przeznaczone dla dzieci, mają wspierać analizę i syntezę bodźców oraz przeciwdziałać nieprawidłowościom sensorycznym. Do ich przeprowadzenia wykorzystuje się rozmaite sprzęty i przedmioty – huśtawki, hamaki, podwieszane platformy, trampoliny, piłki, tunele itp., a także materiały różnej faktury i w różnych kolorach używane do stymulacji zmysłów. Efektem terapii jest poprawa motoryki i koordynacji ruchowej dziecka.


psychoterapia metodą behawioralno-poznawczą – opiera się na przekonaniu, że zachowanie człowieka zależy od tego, co myśli i jakie czuje emocje, dlatego terapia ma na celu zmianę sposobu myślenia o sobie, świecie i innych ludziach. Dzięki niej można oduczyć się schematów myślowych, które utrudniają osiągnięcie celu i nauczyć się takich, które motywują, zmieniają spojrzenie na świat.


Wybór metody terapeutycznej jest zależny od indywidualnych cech pacjenta. Zawsze należy konsultować go z terapeutą.

Paradoks naszych czasów

Zdjęcie użytkownika Inspiracje Psychologiczne.